INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stefan Księski z Wronowa h. Topór  

 
 
Biogram został opublikowany w 1970 r. w XV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Księski Stefan z Wronowa h. Topór (zm. 1676), podstarości i sędzia grodzki krakowski, działacz sejmikowy, poseł na sejmy. Był synem Stanisława, pisarza grodzkiego krakowskiego. O dzieciństwie i młodości K-ego brak wiadomości. Był właścicielem Brynicy, Cacowa (Czacowa), Cierna, Jaronowic, Nowej Wsi, Rakoszyna i Trzcieńca w pow. księskim. Polityczna działalność K-ego wiązała się przede wszystkim z woj. krakowskim. W r. 1649 pisarz grodzki nowokorczyński, w 1659 został K. burgrabią krakowskim, w 1661 pisarzem grodzkim krakowskim, a w końcu 1667 podstarościm i sędzią grodzkim krakowskim. Brał bardzo żywy udział w życiu sejmikowym, pełniąc różne funkcje. M. in. w l. 1666–71 był administratorem czopowego dla całego województwa.

Począwszy od r. 1659 był K. wielokrotnie obierany posłem z woj. krakowskiego na sejmy, z polecenia których pełnił liczne obowiązki. W r. 1661 był komisarzem sejmowym dla rewizji skarbu kor., dla zwalczania zbiegostwa chłopów na Węgry i na Śląsk cesarski oraz dla uregulowania spraw miast spiskich z Węgrami. Na sejmach 1661 i 1662 r. był deputatem do spisania konstytucji. W l. 1665 i 1666 K. znowu posłował na sejmy jako stronnik marszałka Jerzego Lubomirskiego. Na kolejnym sejmie 1667 r. został komisarzem spośród posłów małopolskich do ustalenia cen na towary. W r. 1668 podpisał jako poseł krakowski generalną konfederację, a w lipcu t. r. również konfederację wojewódzką. T. r. posłował jeszcze jesienią na konwokację. Na sejmie elekcyjnym 1669 r. pełnił K. funkcję sędziego konfederackiego. W r. 1670 znowu posłował na sejm jesienny i został członkiem komisji dla oznaczenia granicy między Śląskiem a miejscowościami Poczesną i Baranowem koło Częstochowy. Na sejmiku proszowskim w styczniu 1672 r. protestował przeciwko uchwałom sejmu, gdyż wskutek zerwania sejmików proszowskich województwo nie było w sejmie reprezentowane. Szczególną rolę odegrał K. na drugim sejmie 1672 r., kiedy to niejednokrotnie występował w izbie jako stronnik fakcji francuskiej. Dn. 31 V domagał się aukcji wojska i rzeczowej dyskusji nad obroną kraju; 8 VI zaś sprzeciwiał się generalnej konfederacji i pospolitemu ruszeniu przeciw wewnętrznemu tylko nieprzyjacielowi, a potem kilkakrotnie obstawał przy kontynuowaniu sejmu i uchwaleniu obrony przeciw Turkom. Dn. 29 VI zgodził się jednak na pospolite ruszenie, lecz nie pod Warszawą, ale pod Lwowem lub Trembowlą. Stawił się również K. na sejm pacyfikacyjny 1673 r., który wybrał go komisarzem do rewizji skarbu kor. Po sejmie posłował ze swojego sejmiku do bpa krakowskiego Andrzeja Trzebickiego z postulatami województwa. Po śmierci króla Michała podpisał konfederację wojewódzką 29 XII 1673 r.

Na konwokacji w lutym 1674 r. K. proponował oszczędności przy pogrzebie króla Michała i wyznaczaniu prowizji dla królowej-wdowy, zaoszczędzone zaś pieniądze chciał przeznaczyć na «podsycenie znużonego wojska». Stawał też w obronie uciskanych przez ludzi cesarskich miast spiskich, to znów chciał rugować cesarskiego rezydenta barona Piotra Stoma; widocznie wciąż jeszcze żywił sympatie profrancuskie. Z wiosną 1674 r. wziął K. udział w elekcji Jana III Sobieskiego, występując często na forum publicznym. Został też wtedy komisarzem dla zabezpieczenia ekonomii królewskich. Podpisał generalną konfederację, wciąż jako burgrabia i podstarości grodzki krakowski. Z kolei uczestniczył w sejmie koronacyjnym 1676 r. i został komisarzem z Małopolski do uregulowania spraw menniczych.

K. z małżeństwa z Justyną miał kilku synów: Stanisława, wojskiego krakowskiego od r. 1681, Mikołaja, stolnika od r. 1688 i burgrabiego krakowskiego od r. 1697, Adama, dworzanina cesarskiego, Andrzeja, Wojciecha i Franciszka, oraz córkę Zofię. K. zmarł po 9 IV, a przed 25 VI 1676 r.

Bratem K-ego był Mikołaj (zm. po r. 1684), w l. 1660–7 porucznik chorągwi pancernej marszałka nadwornego kor. J. K. Branickiego, w r. 1662 podstarości, w r. 1668 cześnik krakowski. Prowadził on żywą działalność polityczną na terenie woj. krakowskiego; był m. in. marszałkiem sejmiku proszowskiego w r. 1671, posłem od sejmiku do królów: w r. 1673 do Michała Korybuta, w r. 1676 do Jana III Sobieskiego, w r. 1679 został deputatem do trybunału skarbowego krakowskiego.

 

Estreicher; Boniecki, (podaje błędną datę śmierci K-ego po r. 1686); Niesiecki; Uruski; – Dürr-Durski J., Twórczość Wacława Potockiego w okresie działalności obywatelskiej w roli podstarościego i sędziego bieckiego, w: Biecz. Studia historyczne, Wr.–W.–Kr. 1963 s. 429; Woliński J., Epilog elekcji 1674 r., Kr. 1952; – Akta sejmikowe woj. krak., II, III, IV; Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1881; Rejestr poborowy województwa krakowskiego z r. 1680, Wyd. E. Trzyna i S. Żyga, Wr. 1959; Vol. leg., IV 707, 717, 726, 878, 911, 950, 1060, V 7, 69, 107, 217, 241, 284, 337, 351; Z dawnych metryk katedry na Wawelu. Metryki chrztu, „Mies. Herald.” R. 5: 1912 s. 39; Zbiór aktów do historii ustroju sądów prawa polskiego i kancelarii sądowych województwa krakowskiego z w. XVI–XVIII, Wyd. S. Kutrzeba, Kr. 1909, Arch. Kom. Prawniczej, VIII 2; – Życiorys Mikołaja Księskiego opracowany przez A. Przybosia w materiałach PSB.

Adam Przyboś

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Michał Piotr Boym

ok. 1614 - 1659-08-22
jezuita
 

Michał Sędziwój h. Ostoja

1566-02-02 - między 20 V a 12 VIII 1636
alchemik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.